Mencía Jorge estuda 1º de ESO; ademais de adicarlle moito tempo ao estudo tamén saca tempo para para as súas afeccións favoritas, ler e escribir. Ela mesma nos explica:
“Chámome Mencía e gústame ler e
escribir. O meu soño é ser escritora, polo que, ás veces, escribo
pequenos relatos.
Estaba a ver un anuncio na televisión
cando se me ocorreu unha idea para un conto.
Á miña familia gustoulle moito e
presentárono a un concurso e... Que sorpresa levamos cando nos
chamaron para dicir que tiña premio.
Creo que isto me anima aínda máis a
ser escritora e desexo que todos gocedes léndoo tanto coma min
escribíndoo”.
Mencía participou no Concurso de Literatura Infantil e Xuvenil da EGAP polo Día das Letras Galegas cun relato curto:
Muiñeira, perigo de extinción. Obtendo o Segundo posto en Categoría Xuvenil. A entrega de premios celebrouse na
Escola Galega de Administración Pública (EGAP) o pasado 15 de maio.
Deixámosvos o texto para que poidades lelo:
A
MUIÑEIRA, PERIGO DE EXTINCIÓN de Lidia Muíña
***Lidia***
Podería
comezar esta historia dicindo que o meu nome non importa, que o que
importa é o que vos vou contar, porén, neste caso, o meu nome si
importa, porque sen el, non estaría a contarvos esta historia. Polo
que comezarei sen máis rodeos a dicir que o meu nome é Lidia Muíña,
que teño pouco máis que trece anos e que, ao comezo desta historia,
eu era unha nena como calquera, esperando só chegar a casa cada día,
para poder comezar con ese medio de comunicación que existe agora,
con ese que implica coller uns cascos con micro, un mando de aspecto
marciano e xogar ata caer rendida a matar homes virtuais e sobrevivir
aos ataques de novos xogadores, nese novo xogo de moda de hoxe en
día.
Esta
historia comezou grazas ao meu profesor, Gualterio, do que riamos
cada día polo seu extravagante nome. Este era tamén o mestre máis
odiado do instituto. Non era que fose malo, pois malo non era, pero
sempre mandaba traballos para facer na casa. E este foi un deles,
tiñamos que investigar acerca da orixe do noso nome e dos nosos
apelidos.
Comecei
en canto cheguei a casa, canto antes comezara antes remataría.
Pensaba tardar pouco máis de quince minutos en buscar e escribir dez
liñas. Foi bastante máis complicado do que esperaba.
Só
tiven que pór no buscador:
Orixe
nome Lidia.
|
Orixe
apelido Martín.
|
Para
que tivese nas miñas mans dúas liñas de información de cada un.
Porén, animada como estaba, leveime unha gran decepción ao observar
os resultados de:
Orixe
apelido Muíña.
|
Nada.
Volvín intentalo en diferentes buscadores pero sempre era o mesmo,
só acepcións dun nome estraño, nunca antes escoitado polos meus
oídos: “Muiñeira”. E ese foi o principio de todo.
Sen
poder conter máis a curiosidade de saber que era iso que se
asemellaba tanto ao meu nome e que non deixaba de amolarme,
quitándome tempo, cliquei
nesas
palabras en azul. E entón comecei a ler o artigo: “A Muiñeira,
perigo de extinción”.
Cando
rematei, non puiden evitar pensar no que acababa de ler. Non sabía
nada da Muiñeira e menos no mal estado no que se atopaba. Segundo
dicía o artigo, a Muiñeira era unha danza tradicional galega, mais
menos do cinco por cento da poboación galega sabía bailala, ese
cinco por cento da poboación que facía que esta danza non se
extinguise, eran, en xeral, persoas maiores que non tardarían moito
en morrer, desaparecendo así unha das tradicións galegas máis
importantes.
Sabendo
isto, decateime de que tiña que facer algo para evitar que
desaparecera, o primeiro foi documentarme sobre o tema. Unha vez
lidos todos os artigos que atopei, non eran moitos, principiei coas
miñas clases autodidactas desta danza. Mediante vídeos en Internet
comecei a aprender a bailala, parecíame moi doce e alegre.
Descarguei no móbil esta música e practicaba cada tarde.
Uns
días máis tarde pedinlle á miña avoa, experta costureira, que me
confeccionara un traxe a miña medida, eu mesma comprei a tea. Todo
estaba listo para o meu proxecto: Recuperación da Muiñeira. E moi
pronto chegaría o momento de lembrarlle aos galegos quen son.
***Lucía***
Cando
terminei de escribir estas liñas quedei bastante satisfeita. O meu
artigo “A Muiñeira, perigo de extinción” quedara bastante
chulo. Xa fora lido por unha persoa! A cuestión era se ía
funcionar. E para iso tería que esforzarme. Ao día seguinte tería
que colgar algúns carteis e bailar na rúa nas datas indicadas
neles. O “proceso de recuperación da Muiñeira” estaba en
camiño. O único problema eran os meus tíos, que non podían
decatarse de que eu, Lucía Soto, era a autora de todo aquilo, do
contrario, podería estar castigada ata o fin dos tempos.
***Lidia***
Unha
vez tiven o meu traxe listo e preparado, encamiñeime á rúa coas
trenzas, a saia e o pano ben colocados, e o chaleco ben atado. Os
zapatos e as xoias eran da miña avoa, de cando era moza. Todo ía á
perfección. Practicara tres bailes e un propio cun “collage” de
músicas de Muiñeira; desta forma ensinaríalles ao público que a
Muiñeira é só unha base do que nós podemos crear coa imaxinación.
***Lucía***
O
tempo non xogaba ao meu favor, o reloxo facía tic-tac e pronto a
Muiñeira pasaría a ser historia, como as etapas da Historia que
descoñecemos e nunca poderemos revivir. O meu gusto pola Muiñeira
nacera polo meu mestre Gualterio, que comezara por darme infantil no
seu primeiro ano neste oficio. Sempre bailaba nas clases e en fin de
curso, bailaramos Muiñeira con el. O único problema foran os pais
dicindo que aos seus fillos debían ensinarlles cousas de hoxe en
día, non do século pasado. Despediron a Gualterio e nunca souben
máis del, mais deixou unha marca moi profunda no meu corazón que me
fixo pasar horas practicando o baile fronte o espello coa axuda de
Internet (unha das súas boas utilidades).
***Lidia***
Mentres
camiñaba cara a praza a xente mirábame con estrañeza, coma se
estivera mal da cabeza ou fora un marciano coma os dos meus
videoxogos. Só un par de persoas riron á vez que dicían: “Esta
vai vestida como unha bailarina da Muiñeira, pobres pais, que
ridículo fai esta nena vestindo así, nin que fora do século
pasado”. Pero eu pasaba, o meu cometido non era enfadarme nin
ensinarlles clases de teoría, o meu era ensinarlles a práctica do
que eles unha vez foran e debían de novo recuperar.
Cando
cheguei á Praza da Fonte coloquei a radio xusto ao seu pé, porén
me levei unha sorpresa. Alguén xa colgara alí un cartel da
Muiñeira, concretamente unha nena que, ao outro lado da fonte,
remataba as súas trenzas para comezar a bailar coa música doutra
radio. Para os paseantes parecía coma un espello que reflectía a
outra cara da Muiñeira: dúas nenas preparándose a ambos lados da
fonte con cadansúa vestimenta, cadansúa radio e cadanseu proxecto
para conseguir recuperar a Muiñeira.
Sen
poder evitalo, rodeei a fonte, achegueime a ela e pregunteille se
precisaba axuda. Ela virou e pegou un enorme brinco ao verme.
Comezamos a conversar e foi entón cando me explicou que ela era a
autora do artigo que cambiara a miña vida, que o facía a escondidas
dos seus tíos, que estaban totalmente en contra diso e que ese afán
pola Muiñeira proviña do seu antigo mestre, o mellor da historia:
-Chamábase
Gualterio.
Creo
que nese momento puxen unha cara que probablemente ela non puido
entender ata que lle expliquei todo o que nos relacionaba. De forma
inevitable, amañamos os nosos bailes para facelos xuntas, sempre é
mellor dúas contra o mundo que unha soa, ou ese ía ser o momento de
pescudalo. Desexamos que a sorte estivese do noso carón e preparamos
as posicións iniciais. Só tiven que darlle ao botón de ON na radio
para que as vidas dos galegos desen unha volta que xamais poderían
desviar.
***Lucía***
Levei
tal impresión ao ver a esa nena vestida coma min, co mesmo proxecto
ca min... que supoño que, de non ser por esa saia tan pesada, caería
ao chan de bruzos. A nosa conversa, as miradas dos paseantes...
fixéronme pensar o nunca pensado: nunca estiven soa pese ás miñas
estrafalarias ideas, nunca fun a única, non estaba tola, tal e como
os meus tíos afirmaban.
***Lidia***
E
comezamos. Os pasos e a música danzaban no aire coa lixeireza dun
paxaro, coma o fluír da auga. Pronto un grupo de paseantes parouse a
observar, non sei se por estrañeza, por graza ou por asombro, porén
o número de persoas congregadas aumentaba cada vez máis. Algúns
gravaban cos seus teléfonos móbiles, outros chamaban polos seus
familiares e amigos convidándoos a vir vernos e, os menos, movían a
cabeza ao ritmo e marcaban os pasos cos pés e coa mirada.
Cando
soou a última nota do primeiro baile moita xente comezou a aplaudir
e gritar, entón levamos a cabo a nosa estratexia: cada unha colleu a
un home da man e sacouno a bailar. Ao pouco, todo o público bailaba
animado ao son da Muiñeira, os que non bailaban, gravaban, chamaban
a xente, animaban e ata colocaban algunhas moedas sobre o pano de
Lucía, como recadando fondos para unha causa tan importante.
***Lucía***
Tan
animada estaba que non me decatei das dúas novas persoas que miraban
o baile con noxo. E cando me decatei xa foi tarde. A muller deu a
orde que fixo que o meu tío saíra ata a improvisada pista de danza,
esquivara que lle pisaran e achegouse a min, que nese momento bailaba
cunha velliña que semellaba renacer coa danza. Agarroume polos
pelos, parou a música da miña radio e levoume a rastro rúa arriba.
***Lidia***
Cando
a xente se decatou buscaron ao culpable, porén eu xa corría rúa
arriba tentando evitar que se levasen desa forma tan cruel a Lucía.
A maior parte deles correron cara nós para axudar, outros quedáronse
chamando por teléfono a ese número tan curto que implica,
xeralmente, protección.
***Lucía***
A
miña estancia alí, nese ultimamente visitado lugar, aínda que algo
aburrida, non era para nada solitaria, moitos dos espectadores e
participantes do noso número visitábanme de cando en vez, polo
menos, para dicirme como ía o Proceso de Recuperación de Muiñeira:
unha páxina de doazóns para montar escolas de baile e para anuncios
da Muiñeira, que cada vez avanzaba con máis éxito. Por outro lado,
Lidia pasaba case todo o tempo ao meu carón.
En
realidade, non estaba enferma, fixérame unha escordadura e pouco
máis na fuxida. Os meus tíos encargáranse de min dende o accidente
dos meus pais... porén, nunca o fixeran con agrado, polo menos, non
o facían porque lles gustase, senón polo diñeiro que a cambio lles
daban os meus pais. Pero iso ía ser algo que xa non me había de
importar, faltaba pouco, podería volver vivir cos meus pais pois.
Nuns días todos sairiamos do hospital.
E
pasaron os anos...
***Lidia***
Saín
da casa animada e atopeime con Lucía na parada do bus, como cada
día. Era luns e tiñamos clase de Muiñeira na nosa escola de danza
SotoMuíña: non vale con intentalo, hai que conseguilo.
De
camiño pasamos por diante dunha tenda de videoxogos que anunciaban
como novidade o JustDance
Muiñeira.
Máis tarde, fronte ao Colexio MuiDanzas, escoitábase o son das
prácticas do baile da nova materia obrigatoria: “GALEGUENSES”,
na que estudaban todo acerca da historia galega, práctica e teoría.
Algúns
transeúntes miraban os mimos en posición de baile da Muiñeira,
totalmente equipados e outros botaban aos sombreiros dos
“muiñeirantes” (así chamaban ás persoas que bailaban a
Muiñeira nas rúas) moedas.
A
vida dos galegos dera un xiro tras a nosa actuación, anos atrás, na
Praza da Fonte.
Un
home que proxectaba no seu rostro moitos anos de vida e sabedoría
sentouse diante nosa con certa dificultade:
-A
vida pasa porén, as cousas realmente importantes non se esquecen,
non é así?- mirámolo estrañadas e continuou-. Eu, de máis novo,
tenteino, tentei conseguir todo isto pero, non sei se por estar só
ou por non deixar tempo á adaptación, nunca o conseguín... ou
quizais si. Quizais non estaba destinado a conseguilo eu, senón a
educar para que outros o conseguiran, quizais o meu destino era este,
un destino marabilloso, no que os meus soños se cumprían e tiña
unha vida da que estar tan orgulloso.
-Lémbrasme
a alguén que coñecín de máis nova, cando era tan pequena que os
meus anos se contaban cunha soa man- engadiu Lucía.
-Si,
eu tamén che familiarizo con outra persoa, malia é imposible que
sexas, era un mestre marabilloso. Chamábase...
-Gualterio-
rematou el. E os tres fundímonos nunha grande aperta.